JON MIKEL EUBA. OZENKI IDATZI, ISILIK IRAKURRI (JEAN LAPLACEREN OMENALDIA)

ITZULPENA (JATORRIZKOAREN KONTRA ETA HARANTZ)
Urte asko dira 2016. urtean ingelesez argitaratutako Writing Out Loud (Dutch Art Institute & If I Can’t Dance I Don’t Want To Be Part Of Your Revolution) liburua gaztelaniara itzultzeko eskatzen didatela. Jatorriz gaztelaniaz idatzitako testuak badauzkat ere (edo agian horrexegatik), ez dut jakin nola egin behar diodan aurre haien “itzulpenari”; izan ere, Dutch Art Institute-n izandako klase batzuen testuinguruan ingelesera zuzenean itzuli ondoren, testu horiek osatu eta zuzendu nituen argitaratzeko. Testua ia berdina da bi hizkuntzetan, baina gaztelaniaren anbiguotasuna sintetikoagoa da ingelesez, eta horrek “hobetu” egiten du “jatorrizkoa”.

Une jakin batean, pentsatu nuen itzulpenari ekitea ingelesa jatorrizko testutzat hartuta, eta ohiko itzulpena egiteko eskatzea, itzulpen horretatik “benetako” jatorrizko azken testua lortzeko gaztelaniaz. Aukera hori, kontzeptualki interesgarria izan daitekeena, praktikan ez zitzaidan komeni; izan ere, liburu oso bat itzultzeak, inbertsio handia izateaz gain, osorik ukitzea eskatuko zidan, berriz nire “ahotsa” osatu arte, eta hori gaztelaniazko jatorrizkoan badago, ingelesera zuzenean egindako itzulpen baterako partitura gisa sortu baitzen bere garaian. Ingeleseko itzulpenean hainbeste landu denez, orain gaztelaniazko bertsioan gabeziak dituen testu gisa agertzen da.

IRAKURKETA TALDEEN AURKA, DESBERDINTASUNAK BEHATZEKO TALDEA
Irakurketa-taldeen ideiarekiko aurreiritzi bat dudanez (ez dut ulertzen zer diren), eta Bulegoa z/b-k horretara gonbidatuko ninduela pentsatzen nuenez, proposatzen dut “Desberdintasunak behatzeko taldea” egoera sortzea, eta BEREIZKETA BEHATUZ egitea.
Proposamen honetan, entzuten denaren eta ikusten denaren artean agertzen diren “diferentziak ikusten jolasten” da. Pertzepzio optikoko ariketa bat da, entzutean bakartua, baina askotarikoa egoera kolektibo baten barruan. Proposamen honen bidez, sistema bat probatu nahi da, eta ikusi nahi da saio bakoitzaren mekanikan zenbait murrizketa sartuz zer lortzen den, eta, hortik, egiaztatu material idatzi finitu bat manipulatzeko, erasotzeko eta digeritzeko dauden aukerak.

LINGUISTIKO BILAKA DAITEKEEN ARIKETA SEMIOTIKOA. INTERESAK/HELBURUAK/PREMISAK
Proposamena egoeran jartze bat da, itzulpenari ekiteko eta hura garbitzeko beste modu bat posible den zehaztu nahi duena. Modu bat da lehen aldiz probatzeko argitalpena itzultzeko zeregina xumeki digeritzen hastea.

Edukira alboetatik sartzea: sartu, edukira formaren bidez iritsi. Zehazki, hizkuntza-formen konparazioa. Muga hori aztertzea. Ahal den neurrian, edukira zuzendutako esku-hartzeak saihestea. Iruzkinean sartzea saihestea, gutxienez hasieran, nahiz eta gero gertatu. Kolektiboa dena saihestea. Saio bakoitzean, testuari buruzko sarrera labur bat egingo dut, eta hainbat kontu azalduko ditut, hala nola duen idazketaren ariketa-mota, kapitulua zerk eragin zuen edo, gogoratzen dudanaren arabera, testua hizkuntza batetik bestera pasatzean aldatu zen hura.

Saio bakoitzaren audioa grabatuko da.

Parte hartzen dutenek bi hizkuntzak jakin behar dituzte, neurrian bada ere.

Egunak: Irailaren 1a eta 2a, 9:00-15:00

Taldea: gehienez 15 lagun.

Bi saioetan izena emateko eta informazioa jasotzeko, idatzi helbide honetara: bulegoa@bulegoa.org

Jon Mikel Euba (Amorebieta, 1967). Haren lanaren oinarrian marrazketa eta eskultura agertzen dira, bide desberdinetan gauzatuta; lehenengoa prozedura gisa, bigarrena, berriz, programa modura. 1990eko hamarkadaren amaieratik, “teknika ekonomikoa” garatuz berezko ekoizpen-sistemak sortzea bilatzen du bere praktikan. Aurre egiteko modu bat ere baden bilaketa horretan, beste pertsona batzuk tartean sartzen dituzten prozesuetan nahasi behar du, artista bitartekari edo iragazki gisa aritzen baita hor. 2006tik aurrera, izaera performatiboko lan batzuk egin ditu, eta horien emaitza performanceen sail batean mamitu du, lankide dituen parte-hartzaileentzat ikuspegi didaktikoa sartuta. 2010ean, Primer Proforma 2010. 30 ejercicios, 40 días, 8 horas al día proiektu pedagogiko esperimentalean parte hartu zuen Leongo MUSACen. 2015ean, Kalostra eskola-proiektua gauzatu zuen Donostian, Itziar Okariz, Asier Mendizabal eta Sergio Prego artistekin batera. 2014-2017 bitartean, Action Unites, Words Divide (On Praxis, An Unstated Theory) masterra zuzendu zuen Arnhem-eko Dutch Art Institute-n (DAI). 2006az geroztik, idazketa ardatz duen proiektu bat garatzen ari da, teoria tekniko bilakatuko den praxi bat definitzeko. 2017an, DAI-k eta If I Can’t Dance I Don’t Want To Be Part Of Your Revolution ekimenak artistaren Writing Out Loud liburua eman zuten argitara.