Zinema_ilegala
ZINEMA_ILEGALEKO 96. SAIOA
by
Izaro Ieregik proposatutako saioa eta, ondoren, solasaldia.
Caballo, TIRO, PUM!
Mugurdiak Lugorrian pelikula filmatzean proiektatu ziren material batzuen ikustaldia. Material horietatik gorputzen keinua aterako dugu, gero esperimentatzeko.
They Shoot Horses, Don’t They? Film honen hasierako eszenan, lasterketetako zaldi bat agertzen da mendian aske korrika egiten. Neskatila batek mirespenez begiratzen dio, eta, une batean, eszena dramatikoki amaitzen da, neskatilaren aitak tiro egin ondoren. Jatorrizko bertsioaren tituluak lehiaketatik erretiratu ondoren lasterketako zaldiak hiltzeari egiten dio erreferentzia. Gaztelaniazko bertsioan, Danzad, danzad malditos titulua zuen filmak. Filmaren argumentua Estatu Batuetako Depresio Handiaren garaian kokatzen da. Kontatzen du nola muntatzen ziren ikuskizunak: etengabe dantzarazten zituzten bikoteak, gau eta egun, gutxieneko etenaldiekin. Nahigabez zeuden eta dirudunagoak ziren beste arima batzuk dibertitzeko antolatzen zuten ikuskizuna. Nire ustez, filmak muturreko indarkeria du. Batez ere, begiratzen duzunean sentiarazten zaituen moduagatik. Akituta egon arren dantzan jarraitzen duten gorputzak, sari handiaren promesaren bila. Nire iritziz, lotura du gure gorputzen garaikidetasunarekin. Filmak ez du indarkeria espliziturik, gorputzen tratamenduan agertzen da hori. Badirudi premisa birena dela: agindu bat egiten dut –ibili 100 metro–, baina guztiz kontrakoa den maila emozionalarekin –hain nago nekatuta eta deprimituta non ezin naizen ibili–. Orduan ezinezkoa da. Agindua –ibili– bateraezina da egoerarekin –nekatuta eta deprimituta–. Pelikulan inspiratutako Alexander McQueen Spring Summer 2004ko desfilea zela-eta, Cecile nire lagun maiteak esan zidan bi norabidetako gorputzak zirela, asmo bikoitza zituztenak. Climax film basatian, gorputzen kontzientzia aldatzen duten eta muga-egoerara eramaten dituzten hainbat elementu daude. Trantze egoera bat, non norberaren presentziak utzi egiten dion “ni hemen aritzen naiz” izateari eta “ni beste hau naiz” bilakatzen den. Egoera hori erritu paganoetan bilatzen denarekin konpara daiteke. Objektuetatik eta beste izaki biziengandik bereizten gaituen giza kontzientzia galtzea eta “beste izate” hori esperimentatzera garamatzan kontzientzia aurkitzea. Entsegu-amaierako festa honetan, dantzari-talde gazte batek beste kontzientzia horrekin egingo du topo. Egoera hori ez da beti bilatzen, eta ez du beti asebetetzen, filmean ikusten den bezala. Dantza amorratuek, techno musikak eta pontxe saboteatu batek errealitate paralelo batera eramaten dute gorputz osoa. Batzuetan, gure garaiko eskaera sozialei ezin erantzuteagatik ere iristen da disoziazio horretara. Ezin dut, ez naiz ni.
Izaro Ieregi (Algorta, 1987). Performancetik egiten dut lan eskultura-nozio batekin. Egitura sozialak edo testuinguru historikoak bezalako gaiak jorratzen ditut. Bereziki sentikorra naiz bertan bizi diren gorputzen ahultasunarekin, prekarietatearekin eta potentzialtasunarekin. Hori eskulturaren eta dantzaren artean agertzen da, zinema eta instalazioaren artean, somatikoaren eta testuaren artean. “Bitarte” horietan lan egiteak aukera ematen dit askatasunez lan egiteko. Nire hizkuntza aurkitzen saiatzen naiz, leku bakoitzean modu espezifiko eta bereizian arituz. Nire subjektibotasuna taldeko lanaren bidez iragazten da. Lan egiteko modu horren ondorioz, testuinguru/leku bakoitza etorkizunean, iraganean eta orainaldian gurutzatzen duten esanahi eta geruza asko gurutzatzen dira. Lana erakutsi dut hainbat aretotan, proiektu hauekin: Prendido, Bosteko (2021); Soplo, Barrainkua (2021); Estudiotik at, Tabakalera (2021); Zerbait Gertatzeko Derrigorrezko Desbideratzea, Artium (2020); Eginberri, Guggenheim Bilbao (2017); Feroz eta Kabala, Montehermoso Kulturunea (2017); Time For Love, Arizko dorrea (2017); Grado Cero, Cultural San Martín, Buenos Aires (2017). Duela gutxi hainbat performance egin ditut: Encontrarás la manera, Artium (2020); Lo hacemos dentro, Artium (2020); The Glimmer, Dutch Art Institute (2021). Arte Ederretako lizentzia eta Arte eta Ikerketako masterra lortu nituen UPV/EHUn (2013), eta eskolak ere eman nituen (2018-2021). Prestakuntza zabaldu nuen JAI praktika artistikoen institutuan, eta gaur egun DAI Roaming Academyko (Dutch Art Institute) kidea naiz.
Bilbon egoitza duen OKELA gune independentearen bazkide sortzailea ere izan nintzen (2013-2018). Hitzaldiak eta tailerrak eman ditut Getxoarten, Tabakaleran, MACBAn, Argentinako Unibertsitate Nazionalean eta Xiamengo Unibertsitatean. Hainbat beka eta sari jaso ditut, hala nola Bilbaoarte produkzio-beka, Eusko Jaurlaritzaren produkzio-beka, ERTIBIL BIZKAIA saria, Studio KURA egonaldia (Japonia) eta EAS EZE euskal arte garaikidea nazioartekotzeko programa. Egonaldi artistikoetan ere parte hartu dut: Tabakalera, Donostia (2018), Chinese European Art Center CEAC, Xiamen (2017) eta Bilbaoarte Fundazioa, Bilbo (2016).